Wstawiam przekład artykułu o polipach
http://www.acvs.org/AnimalOwners/Health ... ealPolyps/
Polipy nosogardzieli u kotów
Charakterystyka schorzenia
Polip nosogardzieli jest różowawo-białym tworem tkankowym, wyrastającym z tylnej ściany gardła, z trąbki Eustachiusza (mały kanalik łączący ucho środkowe z gardłem) lub z samego ucha środkowego. Zapalenie błony śluzowej któregoś z tych obszarów powoduje pogrubienie tkanki, a czasami jej rozrost do postaci uformowanych okrągłych lub owalnych narośli, wypełniających przestrzeń z tyłu jamy nosowej.
Objawy
Chociaż polipy mogą się zdarzyć kotom w każdym wieku, najczęściej spotyka się je u młodych dorosłych kotów. Początkowo, dopóki odpływ z ucha środkowego jest zablokowany, koty nie mają żadnych klinicznych objawów. Kiedy polip staje się dostatecznie duży, może pojawić się kichanie, wypływ z nosa, dławienie się, zmiana głosu, trudności w oddychaniu (fig.1). Jeśli odpływ z ucha środkowego jest zablokowany lub jeżeli polip rośnie w kierunku ucha, a nie gardła, kot będzie mieć objawy zapalenia ucha - z wydzieliną z ucha, potrząsaniem głową, a nawet zmianami w kształcie źrenic oczu.
Fig.1 Młody kot z polipem nosogardzieli usiłuje oddychać. Koty z trudnościami oddechowymi mogą wyciągać szyję i dyszeć i są bardzo niespokojne. Ważne jest, żeby ich nie stresować.
Czynniki ryzyka
Przyczyny polipów są nieznane, podejrzewa się wszakże, że rozwijają się u kotów jako reakcja na czynniki zapalne, takie jak wirusy dróg oddechowych.
Metody diagnozowania
Polipy nosogardzieli mogą być widoczne (fig. 2, 3) lub wyczuwalne pod podniebieniem miękkim - warstwą tkanki mięśniowej, oddzielającej tył jamy ustnej od nosa. Podniebienie miękkie może być uciśnięte, jeśli polip jest wystarczająco duży, co przeszkadza w połykaniu. Większość kotów trzeba poddawać narkozie w celu zbadania tylnej części jamy ustnej. Jeżeli polip bierze początek z ucha środkowego, weterynarz może dostrzec go za pomocą otoskopu poniżej błony bębęnkowej. Czasami polipy nosogardzieli są rozpoznawane przy pomocy prześwietlenia rtg (fig.4) lub badania tomograficznego. Tomograf pomoże również weterynarzowi ustalić, czy polip zajął ucho środkowe.
Fig. 2 Mały polip (strzałka) jest ukryty pod podniebieniem miękkim kota.
Fig. 3 Język tego kota jest uciśnięty (niebieska strzałka) w celu odsłonięcia dna gardła. Duży polip (strzałka zielona) wypełnia cały tył gardła, utrudniając kotu jedzenie i oddychanie.
Fig. 4 Obraz rtg kociej czaszki. Strzałka wskazuje jamę kostną, czyli ucho środkowe, skąd wiele tych polipów bierze początek.
Diagnostyka różnicowa
Kichanie i trudności oddechowe mogą być spowodowane rozmaitymi infekcjami dróg oddechowych. Koty z powiększonymi migdałkami czy węzłami chłonnymi z powodu chłoniaka czy innego nowotworu mogą mieć te same objawy kliniczne, co przy polipach, toteż usunięta tkanka zawsze powinna być poddana biopsji.
Postępowanie
Polipy nosogardzieli mogą być usuwane przez delikatne, stanowcze wyszarpnięcie narośli (fig. 5 i 6). Niestety w połowie przypadków podstawa polipa nie może być w ten sposób usunięta i polip odrasta. Dlatego często wykonuje się usunięcie korzenia polipa poprzez otwarcie kości ucha środkowego, by mieć pewność, że nie będzie wznowy.
Fig.5 Podczas zabiegu w narkozie weterynarz chwyta polip specjalnym instrumentem i powoli wyciąga go pewnym ruchem ręki.
Fig. 6 Usunięty polip. Długi korzeń prowadził przez trąbkę Eustachiusza do ucha środkowego, skąd polip wziął początek.
Możliwe komplikacje pooperacyjne
Na zewnątrz i wewnątrz jamy kostnej formującej ucho środkowe znajduje się kilka ważnych organów (fig. 7 i
. Staw skroniowo-żuchwowy, który porusza dolną szczęką oraz mięśnie podstawy języka przyczepione w pobliżu jamy ucha środkowego mogą obrzęknąć po zabiegu, więc kot może nie mieć chęci do jedzenia i połykania. Nerwy żuchwowe, prowadzące do obu stron języka, również biegną wzdłuż tej jamy. Jej ścianę wewnętrzną przecinają nerwy prowadzące do oka. Te nerwy często się uszkadza podczas wyciągania polipa czy przecięcia kości kanału słuchowego.
Fig. 7 Czaszka kota. Niebieskie strzałki pokazują jamy kostne formujące po obu stronach ucho środkowe. Czerwona strzałka pokazuje miejsce, gdzie kanał słuchowy łączy się z czaszką. Otwór ten pokrywa błona bębenkowa. Zielona strzałka wskazuje staw skroniowo-żuchwowy między górną i dolną szczęką.
Fig. 8 Jama jest odsłonięta (zielona strzałka); bedzie przewiercona, otwarta i oczyszczona. Nerwy językowe zostały odsunięte na boki, aby zapobiec ich uszkodzeniu.
U około 80% kotów rozwija się po zabiegu zespół Hornera z powodu uszkodzenia nerwów. U tych kotów pojawia się trzecia powieka zasłaniająca połowę oka, a źrenice są różnej wielkości. Zespół Hornera jest najczęściej przemijający i nie wpływa na zachowanie kota. Ponieważ otwór do ucha wewnętrznego również znajduje się w tej jamie kostnej, u około 40% kotów pojawiają się problemy z równowagą, zwłaszcza przechylenie głowy, mogą się chwiać i mieć szybkie niekontrolowane ruchy oczu. Ten stan jest również zazwyczaj przejściowy, lecz póki trwa, pogarsza samopoczucie kota. Błona śluzowa wyściełająca jamę, będąca źródłem polipa, musi być usunięta, żeby zapobiec nawrotom. A zatem chirurg musi zachować równowagę pomiędzy zbyt silnym jej oczyszczeniem, co może skutkować wymienionymi powyżej komplikacjami, a niewystarczającym, powodującym odrośnięcie polipa.
Fig. 9 Zespół Hornera u kota po zabiegu otwarcia lewej komory. Trzecią część lewego oka przykrywa trzecia powieka, a jego źrenica jest zwężona. Oko to jest również zapadnięte.
Opieka pooperacyjna
Większość kotów szybko po zabiegu wraca do zdrowia i nie wymaga szczególnej opieki. Koty z uszkodzeniem ucha wewnętrznego nie powinny wspinać się ani skakać, wymagają też szczególnych zachęt do jedzenia, póki nie wróci im poczucie równowagi.
Rokowanie
Nawrót polipa jest bardzo rzadki po zabiegu otwarcia kanału słuchowego. Prognozy wyleczenia są bardzo dobre; nawet jeśli u kota rozwinie się po operacji zespół Hornera lub powstaną problemy z równowagą - mijają one na ogół w ciągu miesiąca.